Η αρχιράφτρα της Ζαγόρτσας


Δεκαετία του '50 στο πανηγύρι της Ζαγόρτσας Ιωαννίνων η Κατερίνα Ζήκου, πρώτη στη σειρά μαζί με τις φίλες της. Έχει ράψει τα ρούχα και τις κάλτσες τις δικές της καθώς και των τριών κοπελιών που έχουν φορέματα στο ίδιο σχέδιο πατρόν. Η Κατερίνα έγινε η αρχιράφτρα της περιοχής.


Αυτοί εδώ είναι οι νέοι άντρες της Ζαγόρτσας, τους οποίους η Κατερίνα δεν είχε και σε μεγάλη εκτίμηση. Δεν παντρεύτηκε τελικά. Μου εκμυστηρεύτηκε το "γιατί" κάποια στιγμή: επειδή οι άντρες, λέει, βρομίζουν το σπίτι και οι γυναίκες κουράζονται να το καθαρίζουν.


Η κ. Κατερίνα ήταν πολύ φιλόξενη, εδώ μας ετοιμάζει πραγματικά πολλές τηγανίτες. Αφηγήθηκε με χιούμορ και θεατρικότητα την ζωή και τις σκέψεις της. Νομίζω είναι η καλύτερη αφηγήτρια που έχω ακούσει ποτέ μου...



Δυστυχώς λίγο καιρό πριν την ξαναεπισκεφτώ έχασε την μνήμη της... Δεν ήθελα να την ρωτήσω τίποτα, έπρεπε να την καθησυχάσω. Πολλές φορές, ξανά και ξανά, ότι είναι στο γηροκομείο πλέον και ότι δεν θα μπουν σκυλιά να την φάνε και ότι οι άγνωστοι άνθρωποι που βλέπει δεν είναι κλέφτες.

Εδώ έχω ένα μικρό κείμενο για την Αρχιράφτρα του Πολύγυρου από τον Ιούλιο. Δε πρόλαβα να καταγράψω τις ιστορίες της μνήμης της παρά μόνο γραπτά.


Αντ' αυτού ο αδερφός της και η γυναίκα του, ο Τάσος και η Ρωξάνη, 76 και 74 χρονών αντίστοιχα, μίλησαν για την παρατήρηση του φεγγαριού που γινόταν για να δουν "πότε ήταν καιρός για κουβέντες".

Όποτε έβγαινε το φεγγάρι, έβγαινε κι ο κόσμος έξω, οι γυναίκες συζητούσαν στα πεζούλια. Τα πανηγύρια και η διασκέδαση που σήμερα έχουν συνδεθεί με τη νύχτα, γίνονταν μέρα λόγω έλλειψης ηλεκτρικού ρεύματος. Επίσης δεν υπήρχαν ακόμα οι βρύσες με νερό...

Υ.Γ.1 Έχει ενδιαφέρον ο τρόπος που αλληλοσυμπληρώνουν τα λόγια τους :)



Η σύνδεση του νερού με το "βράδυ" μου προκάλεσε αρχικά περιέργεια, αλλά κατανόησα τελικά ότι για τους ανθρώπους που έζησαν εκείνα τα χρόνια στην ύπαιθρο είναι δύο έννοιες βαθιά συνδεδεμένες.


Υ.Γ.2 Όταν αποχαίρετησα την κυρία Κατερίνα στο γηροκομείο αφού με χαιρέτησε εγκάρδια είπε φωναχτά από το κρεβάτι της: "χαιρετίσματα ακόμα και σε αυτούς που δε ρωτάνε"...

41 comments:

  1. Κάνεις πολύ καλά που ανεβάζεις video με ηλικιωμένους ανθρώπους. Απ' τη μια πλευρά γιατί πρέπει να τους οφείλουμε ένα εξορισμού σεβασμό (τον οποίο και να νιώθουμε ειλικρινά βέβαια) κι απ' την άλλη γιατί σίγουρα αυτοί οι άνθρωποι έχουν κάτι "παραπάνω" να πουν, και μάλιστα με το δικό τους, πάντα, σοφό και χαρακτηριστικό τρόπο...

    Την καλημέρα μου στην αγαπητή μου φίλη...

    ReplyDelete
  2. ΟΚ έχω πλεόν πειστεί πως το κάνεις επίτηδες. Καλά, κάθε γιαγιά σε φιλεύει κι απο ένα έδεσμα? Δεν υπάρχει, το κάνεις για να μας σπάσεις τα νεύρα! :Ρ

    ReplyDelete
  3. Διάττων, νιώθω αυτά ακριβώς που είπες, σεβασμό και ότι έχουν κάτι παραπάνω να πουν.

    Είναι αλήθεια ότι έχω αναπτύξει μια φιλοσοφία για τους ηλικιωμένους...
    Αν τους ρωτήσεις θα σου πουν ότι στη ψυχή νιώθουν νέοι. Η ψυχή δεν γερνάει λένε. Το σώμα όμως δεν μπορεί να ακολουθήσει την ψυχή. Έτσι τους βλέπω σαν νέα παιδιά από μια άλλη εποχή...

    Να'σαι καλά, με έκανες να σκεφτώ πολλά πράγματα...

    ReplyDelete
  4. :P:P ααα πολύ πεινασμένος έρχεσαι κάθε φορά latecomer!! που να δεις τι καλό μου έφτιαξε η επόμενη γιαγιά!...

    ReplyDelete
  5. Ένα μπράβο ακόμη για την καταγραφή..
    βλέπεις, όσο συζητάς, μαθαίνεις ιστορίες για την καθημερινότητα και το πώς θα μπορούσε να αλλάξει το σήμερα..
    αν και η τηλεόραση, δέν αφήνει την αλλαγή..
    έχει γίνει παιδαγωγός, σύντροφος και φίλος.. με καταστροφικά αποτελέσματα..
    ρώτα για νεράϊδες και ξωτικά, τέτοιες ιστορίες να σου πούν..
    σίγουρα κάτι θα ξέρουν οι γηραιότεροι..

    καλή συνέχεια στα όμορφα που κάνεις..

    χαιρετώ σε :)

    ReplyDelete
  6. Ευρύνοε,

    με δική σου έμπνευση στην επόμενή μου εξόρμηση θα ρωτήσω για νεράιδες και ξωτικά... αναρωτιέμαι πραγματικά τι θα μου πουν!!!

    Μυρίζω μια ευχάριστη έκπληξη!!

    Σε ευχαριστώ για την στήριξή σου και την αγάπη σου σε αυτούς τους αληθινούς ανθρώπους...

    ReplyDelete
  7. Μαριάνα έχω μία πολύ κάλή ιστορία για δρυάδες και ξωτικά από την ιδιαίτερη πατρίδα μου... Όσοι το έζησαν λένε ότι είναι πέρα για πέρα αληθινή... Θα την θυμηθώ ολόκληρη και θα σου την πώ! ;)
    Κληνύχτα!

    ReplyDelete
  8. Χαρά μου μεγάλη να δώ και ακούσω το επόμενο ρεπορτάζ..

    έχω την εντύπωση οτι θα είναι αρκετά μεγάλου μήκους :)

    περιμένω εναγωνίως και την ιστορία της φίλης Ioannas περί δρυάδων και ξωτικών..

    χαιρετώ σας :)

    ReplyDelete
  9. Ευρύνοε... σε ευχαριστώ. Έστω και από γειτονικό blog!. Εννοείται ότι θα παρουσιάσω την ιστορία η οποία να σου πώ ότι έχει και documenta. Υπάρχουν πραγματικά δημόσια έγγραφα εκείνης της εποχής που πιστοποιούν αυτό ακριβώς που λέω.
    Θα πρέπει βέβαια να μιλήσω με όσους ηλικιώμενους το έζησαν και το θυμούνται... Ελπίζω να το πετύχω.
    Να ΄σαι καλά... :)

    ReplyDelete
  10. Πολύ καλό θέμα.
    Οι ηλικιωμένοι σήμερα (αύριο εμείς) το αξίζουν.

    Και έχω επισκεφθεί τα Ιωάννινα, την Πίνδο και τα χωριά (όσα μπόρεσα) και μου φάνηκαν οικείες οι εικόνες.

    Καλώς σε βρήκα
    :-)

    ReplyDelete
  11. Σε ευχαριστώ Βάσσια,

    συμφωνώ μαζί σου, δεν θα είναι μακρινή η μέρα που θα φτάσουμε κι εμείς σε αυτή την ηλικία -ή τουλάχιστον έτσι μου είπε η γιαγιά Ρωξάνη και ο παππούς Τάσος-

    Καλώς ήρθες!

    ReplyDelete
  12. M' άρεσε το θέμα σου... ΠΟΛΥ!!!

    Σου εύχομαι ΚΑΛΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ!

    ReplyDelete
  13. Συγκλονιστική και συγκινητική η αναρτήση σου φίλτατη...δεν υπάρχουν λόγια παραμόνο σεβασμός και όχι επειδή το πρστάζει η ηλικία της ή οι ηθικές αξίες της κοινωνίας...

    καλημέρα

    ReplyDelete
  14. Αμάλθεια σε ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια!

    (Έρχονται και άλλες γιαγιάδες :D)

    Καλές γιορτές με μουσικές και σε σένα!

    ReplyDelete
  15. Σας ευχαριστώ Έλληνες Αpache της blogόσφαιρας!
    Καλή σας μέρα...

    ReplyDelete
  16. Mariana, thank you very much for visiting and for leaving your always interesting comments. Your thoughts and opinions are always very interesting. Are those picture from your second blog made by you? They look very interesting. Have a good day ;)

    ReplyDelete
  17. Thank you Olga! You warm up my heart...
    Yes, what you see in the second blog are my artworks which I did for my classes in the "Art Sciences" department, University of Ioannina.

    See ya girl!

    ReplyDelete
  18. Very interesting blogs. I always love seeing those old photographs. Reminds me of the photos my grandparents had.
    Sydney - City and Suburbs

    ReplyDelete
  19. Hello J Bar!
    It's quite interesting how these old photos from Greece are familiar with your grandparents photos in Australia. I'm sure it has to do with the technique of photographing back then.

    Thanks for your comment!

    ReplyDelete
  20. Υπέροχη δουλειά. Ανεπανάληπτες καταγραφές μαρτυριών που μας βοηθούν να μαθαίνουμε κια να μαθαίνουμε από τους γεροντότερους.
    Μπράβο σου!
    Καλώς σε βρήκα!

    ReplyDelete
  21. Υπέροχο το μπλογκ σου και οι παλιές φωτογραφίες κάτι παραπάνω από απίθανες!! Καλές Γιορτές.

    ReplyDelete
  22. Καλώς ήρθες dyosmaraki!

    Όπως διαβάζω στο προφίλ σου τα ενδιαφέροντά μας είναι πολύ κοντά...
    Σε ευχαριστώ για τα ενθαρρυντικά σου λόγια!

    Καλές γιορτές να έχεις!

    ReplyDelete
  23. Καλώς ήρθατε κ. Νικολαΐδη!
    Χαίρομαι που βρήκατε ενδιαφέρον στις ηπειρώτισσες γιαγιάδες!

    Ευχές από τα βροχερά Γιάννενα!

    ReplyDelete
  24. Μ' έφερε πάλι από δω ο δρομος μου, αυτή τη φορά για ευχές. Μαζί με τα ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ, σου εύχομαι ότι καλύτερο! Στο ότι καλύτερο, δώσε εσύ ότι περιεχόμενο θέλεις...

    ReplyDelete
  25. Μπράβο Μαριάνα, πολύ ενδιαφέροντα όλα αυτά! Πέρα από το ότι σπούδασα κι εγώ στα Γιάννενα (κι ότι συνέχισα μετά με Ιστορία της Τέχνης), βλέποντας το προφίλ σου διαπίστωσα κι άλλα κοινά. Όμως πιο πολύ μ' αρέσει ο τρόπος που γράφεις. Έχω να έρθω πέντε χρόνια στα Γιάννενα, κυρίως επειδή έφυγαν όσοι γνώρισα εκεί, αλλά αν επιστρέψω ποτέ θα σε ειδοποιήσω να τα πούμε ίσως κι από κοντά!

    ReplyDelete
  26. Χρόνια πολλά Διάττων!
    Σε ευχαριστώ που με επισκέφτηκες και άφησες τις ευχές σου!
    Ό,τι καλύτερο για αυτόν τον χρόνο που έρχεται σου εύχομαι!

    ReplyDelete
  27. caveman,
    Η οπτική σου είναι ιδιαίτερη και με ξαφνιάζει.
    Χρόνια πολλά επ'ευκαιρίας και προσεχώς τα λέμε στα Γιάννενα...

    Σ'ευχαριστώ

    ReplyDelete
  28. ΚΑΛΩΣ ΣΕ ΒΡΗΚΑ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΜΟΥ ΕΠΙΣΚΕΨΗ.ΠΟΛΥ ΚΑΛΟ ΤΟ ΘΕΜΑ .ΟΙ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΙ ΑΞΙΖΟΥΝ ΠΟΛΛΑ ΚΑΙ ΚΥΡΙΩΣ ΤΟ ΣΕΒΑΣΜΟ ΜΑΣ.

    ΚΑΛΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ ΝΑ ΠΕΡΑΣΕΙΣ ΜΕ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΕΥΤΥΧΙΑ.

    ReplyDelete
  29. Μα τι αφηρημένος! Χρόνια πολλά κι από μένα! Αλήθεια, τι θα λεγες να ντύσεις κάποια ποιήματά μου με εικόνες σου? Ελεύθερα, και χωρίς να σε δεσμεύει απαραίτητα το κείμενο. Σκέψου το και αν ενδιαφέρεσαι, εδώ είμαι.

    ReplyDelete
  30. χρονια πολλα,καλη χρονια με υγεια πανω απ'ολα αγαπη και δυναμη μεγαλη.

    ReplyDelete
  31. Καλη χρονια να εχεις Μαριαννα και να εισαι παντα καλα!!

    ReplyDelete
  32. Skroytzake καλως ήρθες!
    Καλές γιορτές και σε σένα! Όπως τα λες είναι, αξίζουν πολλά οι ηλικιωμένοι όπως και όλοι οι άνθρωποι.

    ReplyDelete
  33. Caveman τι ωραία πρόταση! Ενδιαφέρομαι και... δε χάνουμε επαφή.

    Να'σαι καλά!

    ReplyDelete
  34. Χρόνια πολλά και σε σένα Αναστασία,
    Ό,τι επιθυμείς και όπως είπε παραπάνω και ο φίλος μου Διάττων "δώσε εσύ ό,τι νόημα θέλεις σε αυτό".

    ReplyDelete
  35. Γεια σου Νάντια!
    Να 'μαστε καλά, χρόνια σου πολλά!

    ReplyDelete
  36. Στην ίδια ανάρτηση έρχομαι και σε ξαναβρίσκω για να σου ευχηθώ ότι καλύτερο στον καινούργιο χρόνο που έρχεται!

    ReplyDelete
  37. H δική μου γιαγιά πάντως όταν της έλεγα να μου φτιάξει κάτι ή και όταν στη συνέχεια τη ρωτούσα τι να φάω μου έλεγε: ''Ψωμί με δόντια'', εννοώντας σκέτο ψωμί το οποίο πρότεινε να το μασώ ''με'' τα δόντια μου. Μάλλον ήμουν άτυχος ε; Αυτά τα γεύματα που περιγράφετε με ηπειρώτισσες γιαγιάδες ήδη με τσάκισαν και έχω προπόνηση ποδηλασίας το βράδυ και έφαγα και ΜΙΑ μπανάνα...δεν αντέχω άλλο.

    ReplyDelete
  38. Α βρήκατε την κατάλληλη μέρα για να μου μιλήσετε για φαγητό. Φαίνεται ότι χθες το βράδυ που έφαγα έξω, το στομάχι μου δεν τα πέρασε και πολύ καλά, με αποτέλεσμα σήμερα να τρώω "ψωμία με δόντια" όπως έλεγε η γιαγιά σας.

    Τυχερός είστε που φαγάτε την μπανάνα σας!

    ReplyDelete
  39. تسليك المجاري بالرياض بدون تكسير
    و لذلك لابد من الحرص من عدم اتباع تلك العادادت السيئة و الحرص علي نظافة مواسير الصرف الصحي من أي تلف
    تسليك المجاري
    المخلفات حتي لا يتكرر حدوث انسداد المجاري مرة أخري حتي لا تتكلفو افي كل وقت تكاليف تنظيفها و تسليكها اتبعوا تلك النصائح
    اهمية شركة تسليك مجاري بالدمام
    و سيقل لديكم انسداد المجاري بشكل معقول و اذا حدث لديكم أي انسداد في المجاري او البالوعات فعليكم بسرعة الاتصال بنا علي الفور
    افضل شركة شفط بيارات بالرياض
    علي شركة تسليك مجارى و ستجدوا لدينا الحل لتلك المشكلة باءذن الله لاتنتظروا كثيرا اذا حدث ت لديكم اي مشكلة في المجار
    افضل شركة تسليك مجاري بالدمام
    ي و لكن اتصلوا بنا علي شركات تسليك مجارى بالرياض.
    شركة تسليك مجاري بالرياض

    ReplyDelete