Όταν ήρθε ο άσπρος λύκος... η κ.Ευφροσύνη διηγείται



Η κυρία Ευφροσύνη Πάκου τη δεκαετία του '60.

Εμείς την συναντήσαμε το φθινόπωρο του 2009 στο χωριό Πολύδωρο Ιωαννίνων μαζί με τον άντρα της τον κ. Δημήτρη.



Η κ. Φρόσω λατρεύει τα παιδιά. Σε όλες τις φωτογραφίες της είναι μαζί με παιδιά.

 

Μεγάλωσε όλα της τα ανίψια καθώς και ένα από τα παιδιά της αδερφής της, το οποίο μπόρεσε να υιοθετήσει και το μεγάλωσε ως παιδί της.

 

Εδώ είναι στον γάμο της. Δε φορά νυφικό γιατί η μητέρα της είχε χάσει τη ζωή της πρόσφατα πέφτοντας από το μουλάρι τους.

Προς μεγάλη μου έκπληξη όταν άρχισε να μου περιγράφει πόσο όμορφο ήταν το σκούρο μπλε φόρεμά με τα κεντημένα ασημί λουλούδια που φορούσε στον γάμο της, μου ανέφερε το όνομα της ράφτρας που της το είχε φτιάξει: ήταν η Κατερίνα Ζήκου, η αρχιράφτρα της Ζαγόρτσας από την οποία και η ίδια έμαθε να ράβει κάλτσες.





 Σήμερα η κ.Φρόσω είναι 86 χρονών. Υπέροχη, με πολύ χιούμορ και πολύ φιλόξενη.  Μας έφτιαξε αβγά από τις κοτούλες και ντομάτες με κρεμμύδια από τον κήπο. Μου έδωσε επίσης πολλά ρόδια και σταφύλια για να πάρω μαζί...


Η γιαγιά Φρόσω και ο παππούς Δημήτρης διηγούνται συμπληρώνοντας ο ένας τον άλλον, για τον λύκο και την αλεπού. Η περιγραφή είναι πολύ ζωντανή:
 
Τον καιρό που γινόταν ο πόλεμος της Γιουγκοσλαβίας, πολλά ζώα έφυγαν από εκεί και εγκαταστάθηκαν σε πιο νότιες περιοχές. Συνηθισμένοι στον καφέ σκούρο λύκο, ο άσπρος λύκος που έφτασε τότε στην Ήπειρο φάνηκε τόσο περίεργος στους αγρότες, που τον θυμούνται και τον αναφέρουν μέχρι σήμερα.


Στη συνέχεια η κ. Φρόσω διηγείται μια ιστορία για το πώς έφτιαχναν κάρβουνα και τα πουλούσαν στα Γιάννενα, κρυφά από την Αστυνομία:



Εδώ οι άνθρωποι κοιτάζουν τον ουρανό όχι για κουβέντα (όπως εξιστόρησε η γιαγιά Ρωξάνη), ούτε για να δουν τον χρόνο (όπως διηγήθηκε η κ.Αθηνά), αλλά μυρίζουν τον αέρα για να παρακολουθήσουν.

34 comments:

  1. Καλή Χρόνια!
    Με υγεία, αγάπη κι ευτυχία.

    Μου αρέσει πολύ η "ιστορία" που αναρτάς στο Blog και μαθαίνουμε.

    Δεν ξέρω σήμερα πόσες "κ. Φρόσω" υπάρχουν.

    Καλή Κυριακή
    :-)

    ReplyDelete
  2. Για άλλη μια φορά να σου πώ ΜΠΡΑΒΟ για τις ωραίες σου αναρτήσεις.
    Μας μαθαίνεις πολλά πράγματα για τη ζωή των ανθρώπων του τότε.
    Του τότε που η ζωή είχε μεγαλύτερη αξία.
    Του τότε που δεν υπήρχαν, σε τόσο μεγάλο βαθμό, μίση, κακίες και ανταγωνισμός.
    Να είσαι καλά.
    Να έχεις έναν πολύ δημιουργικό χρόνο γεμάτο υγεία, αγάπη, επιτυχίες και ότι άλλο εσύ επιθυμείς πατριώτισσα.
    Φιλιά.

    ReplyDelete
  3. Πάντα θα υπάρχουν άνθρωποι που δέν κοιτούν τον ουρανό και δέν μυρίζουν το αέρα για τους λόγους που θα έπρεπε..

    περίεργο πράμμα τούτο.. πάντα το αναρωτιόμουν..
    μέσα μας έχουμε την προδοσία ή την αποκτούμε στην πορεία;

    Μαριάνα πάντα χαίρομαι τις αφηγήσεις των γερόντων..
    καλή συνέχεια..
    περιμένω πάντα το επόμενο θέμα σου..

    λαογράφος γίνεσαι.. σημαντικό έργο δίνεις..

    καλημέρα :)

    ReplyDelete
  4. Anonymous3/1/10 15:04

    Άκρως συγκινητική ή όλη ιστορία, για ακόμη μία φορά..

    We..done!

    Panagiotis from p.d.g. team

    ReplyDelete
  5. Βάσσια, καλή χρονιά σου εύχομαι επίσης!

    Ούτε εγώ ξέρω πόσες κ.Φρόσες υπάρχουν... αλλά είμαι χαρούμενη που και οι δυο μας γνωρίσαμε μια από αυτές. :)

    ReplyDelete
  6. Σαββίνα
    Σε ευχαριστώ που με ενθαρρύνεις. Μου ζέστανες την καρδιά!

    Βέβαια ο κόσμος τους, όπως και κάθε κόσμος έχει κακίες και κουτοπονηριές. Στο δεύτερο βίντεο, η κ.Φρόσω περιγράφει πώς την πρόδωσαν άνθρωποι από το απέναντι χωριό όταν έκαιγε κάρβουνα και πώς η ίδια κατάφερε να γλιτώσει την ποινή της.

    Έχει λιακάδα σήμερα εδώ στον τόπο μας. Σου την αφιερώνω!

    ReplyDelete
  7. Τι ομορφιά, τι αλήθεια!
    Με ταξίδεψες!
    Είδα και τα άλλα βίντεο... στον ουρανό τ' αστέρια... Άναψε ο θεός! Κόλλησα μ' αυτό...
    Σ' ευχαριστώ!

    ReplyDelete
  8. Καλή χρονιά να έχουμε λοιπόν..
    Δεν νομίζω να έχω ξανασυναντήσει κάποιο άλλο blog όμοιο με το δικό σου..φοβερές ιστορίες που μου θυμίζουν τους παππούδες κ΄ τις γιαγιάδες που είχα.
    Φαντάζομαι την έκφραση αυτών των ανθρώπων όταν αρχίζεις και τους εξηγείς τι θα κάνεις με αυτό το μαραφέτι(κάμερα) που κρατάς στα χέρια.

    Α! και μην ξεχάσω να στείλω τα χαιρετίσματα μου στους φίλους που έχω στην Ανατολή..

    ReplyDelete
  9. Το αν θα κάνει κανείς παιδί είναι θέμα τύχης, σύμπτωσης ή όπως θέλεις πες το. Το αν θα αγαπάς τα παιδιά όμως είναι θέλημα του ίδιου του ανθρώπου. Ετσι και η γιαγιά Φρόσω, μπορέι να μην έκανε η ίδια παιδιά όμως τα αγάπησε και το έδειξε με τις πράξεις της.
    Συγκλονιστική η λεπτομέρεια που ανέφερες για το νυφικό.
    Καλή χρονιά σου εύχομαι και πάντα να συνεχίζεις με το ίδιο μεράκι να συλλέγεις υλικό από αυτούς τους ανθρώπους που τόσα μπορούν να μας προσφέρουν με τη σοφία τους.

    ReplyDelete
  10. μπραβο σου Μαριανα για ολη την ιστορια σου!ποσοι νεοι ασχολουνται με τα γεροντια πια...;Ακομα και τα εγγονια τους περνανε για λιγο,τσιμπανε απ'τη συνταξη τους και δεν αφιερωνουν εστω λιγο χρονο για μια ιστορια τους..Συνεχισε τα ταξιδια σου!καλη δυναμη!

    ReplyDelete
  11. Ευρύνοε,

    μέσα από τους προβληματισμούς σου και τις προτροπές σου με πας ένα βήμα παραπέρα (δεν έχω ξεχάσει τη νουθεσία σου να τους ρωτήσω για τα τρομερά κ όμορφα πλάσματα που ζούσαν εκείνους τους καιρούς μαζί τους. Ούτε καν μπορώ να φανταστώ τι θα μου πουν...:) ) Αυτό κι αν δεν είναι μαγικό!!

    ReplyDelete
  12. Σας ευχαριστώ κ.Μπαρσάκη,

    όταν άκουσα την φράση που είπατε, συγκινήθηκα βαθιά. Ήταν σαν τα μάτια της να είχαν την δύναμη να ανάψουν όλα αυτά τα αστέρια...

    ReplyDelete
  13. Καλώς ήρθες raz και σε ευχαριστώ!

    χαίρομαι πολύ που βρήκες κάτι ενδιαφέρον να διαβάσεις και να δεις στο blog μου!

    χαχα, δεν έχω κάμερα. Τραβάω τα βίντεο με μια φωτογραφική μηχανή, που είναι δανεική... Αν και νομίζω ότι αυτό διευκολύνει την επικοινωνία, λέω απλά:

    "αφήνω την φωτογραφική εκεί να μας βλέπει και να την βλέπουμε" Στην αρχή δε μιλάνε γιατί νομίζουν ότι τους τραβάω φωτογραφίες, αλλά μετά τους δείχνω την κινούμενη εικόνα που μόλις τράβηξα. Οι περισσότεροι την ξεχνάνε εντελώς αφού αρχίσουμε να μιλάμε.

    ReplyDelete
  14. dyosmaraki,
    σε ευχαριστώ για τα εύστοχα λόγια σου.

    Όταν αγαπάς τα παιδιά, μπορείς να αγαπήσεις τα παιδιά όλου του κόσμου. Όταν αγαπάς μόνο το παιδί που γεννήθηκε από εσένα, ίσως και να αγαπάς μόνο τον εαυτό σου...

    η πρώτη της κουβέντα που μου είπε η κ.Φρόσω όταν μπήκα στο σπίτι της ήταν: "να 'σαι καλά που ήρθες κόρη μου. Εμείς όλους τους αγαπάμε, να μας συμπαθάν' κι αυτοί..."

    Η λεπτομέρεια με το νυφικό με έκανε απίστευτα χαρούμενη. Μετά από αυτό μπορούσαμε να τα συζητήσουμε πια όλα. Ακόμα και αυτά που δε λέγονται αλλού, τα όμορφα μυστικά της ζωής...

    Να είσαι πάντα καλά!

    ReplyDelete
  15. Γιώργο,
    Σε ευχαριστώ για τις πολύτιμες ευχές σου!

    αυτούς τους ανθρώπους τους εγκαταλείπουμε, ίσως γιατί δε μας αρέσει η γεροντική τους όψη, ίσως γιατί οι τρόποι τους είναι ξένοι σε μας, ίσως γιατί δεν τους έχουμε ανάγκη.

    Πιστεύω όμως ότι είναι δάσκαλοι με μεγάλη καρδιά. Αρκεί να ακούμε. Δύσκολα περνάνε και μακάρι να μπορούσα να κάνω περισσότερα από το να τους ακούω.

    Καλή μας δύναμη!

    ReplyDelete
  16. Anonymous6/1/10 18:59

    But it's been no bed of roses
    No pleasure cruise -
    I consider it a challenge before the whole human race -
    And I ain't gonna lose -

    ReplyDelete
  17. να ευχαριστήσω και εγώ με την σειρά μου για όλα τα όμορφα ταξίδια που μας πηγαίνεις.
    Είναι κρίμα να χάνεται όλη αυτή η λαική σοφία, να γινόμαστε μια άμορφη μάζα.
    Η αγαπημένη μου θεία μου εξιστορούσε για το κάθε σπίτι που είχε το δικό του φίδι, και για το κακό το μάτι που μια φορά είχε κάνει την πέτρα να σκάσει, ιστορίες αγαπημένες

    ReplyDelete
  18. Απίστευτες ιστορίες πρέπει να ήταν πραγματικά.
    ... Ευτυχία που της άκουσες. ;)

    Για το κάθε σπίτι που είχε το δικό του φίδι, αν το πάρεις στην κυριολεξία ακούγεται πολύ μαγικό και σουρεαλιστικό. :p

    Σε ευχαριστώ επίσης για τα λόγια και τις μουσικές στο μπλογκ σου.

    Καλό μας ξημέρωμα!

    ReplyDelete
  19. Μαριάννα καλησπέρα και χρόνια πολλά!

    Συγκινητική η ανάρτηση. Διάβασα και άλλες από την ίδια κατηγορία από το blog σου καθότι το επισκέπτομαι για πρώτη φορά. Ολες ομορφες, ταξιδεύουν τον αναγνώστη. θα τα λέμε.

    Καλή εβδομάδα!

    ReplyDelete
  20. Μαριάνα, καταπλήκτική ιστορία και φανταστική αφήγηση. Βρέθηκα τυχαία στο Blog σου και με συνεπήρε η κ. Φρόσω και ο κ. Δημήτρης. Είναι η απλότητα και η καλοσύνη, νομίζω, που με έκανε να τους αισθανθώ σαν τους δικούς μου παπούδες - που δεν έχω πια. Μου αρέσουν κι εμένα πάρα πολύ οι διηγήσεις των ηλικιωμένων και είμαι σίγουρος ότι η εμπειρίες τους μας κάνουν καλύτερους ανθρώπους όταν έχουμε τα αυτιά μας ανοιχτά για να ακούμε.
    Μπράβο σου Μαριάνα μου. Συνέχισε...

    ReplyDelete
  21. Καλώς ήρθες NdN και χρόνια πολλά!

    Να είσαι καλά για το σχόλιό σου, εις το επανιδείν!

    ReplyDelete
  22. Σ'ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια Νίκο.
    Αυτό νιώθω κι εγώ, ότι γινόμαστε καλύτεροι άνθρωποι. Το μπράβο σου είναι σημαντικό για μένα τέτοιες μέρες...

    Μπράβο και σε σένα, κάνεις κι εσύ σημαντικό αγώνα μέσα από το blog σου. Καλή συνέχεια να έχεις

    ReplyDelete
  23. "Τέτοιες μέρες" ;
    Γιατί Μαριάνα ; Σου συνέβη κάτι κάκο ; Ελπίζω όχι, και η όχι και τόσο ανεβασμένη διάθεσή σου να είναι απλά στιγμιαία ...
    Η αισιοδοξία πρέπει να κυριαρχεί στην καθημερινότητά μας !
    Φιλιά και ΚΑΛΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ

    ReplyDelete
  24. Hi Mariana! How have you been these days? Did it work out for you with pictures? :) I hope you are enjoying your Sunday!

    ReplyDelete
  25. Hi girl! These days I'm working hard on some essays for my master... I still didn't manage to follow the instruction set. thanks for your care and your wish! Enjoy the cooold cold week

    ReplyDelete
  26. Anonymous16/1/12 00:52

    την Φροσω την ξερω γιατι ειμαι απο πολυδωρο και ειναι υπεροχη!

    ReplyDelete
  27. Γεια σου φίλε μου! Ναˊσαι καλά κι εύχομαι να επισκεπτεσαι συχνά το όμορφο χωριό σου και να χαιρετίζεις την κ.Φρόσω!

    ReplyDelete
  28. Anonymous17/1/12 01:01

    Εσυ να εισαι καλα, γιατι συγκινηθηκα πολυ με το βιντεο με την φροσω και τον μπαρμπα μητρο...

    ReplyDelete
  29. Ονομα-συμβολο του φλογερου ερωτα,του παθους, αλλα και της αφοσιωσης(Φροσυνη,Φροσί).

    ReplyDelete
  30. Ονομα-συμβολο του φλογερου ερωτα,του παθους, αλλα και της αφοσιωσης(Φροσυνη,Φροσί).

    ReplyDelete
  31. Ονομα-συμβολο του φλογερου ερωτα,του παθους, αλλα και της αφοσιωσης(Φροσυνη,Φροσί).

    ReplyDelete
  32. Ονομα-συμβολο του φλογερου ερωτα,του παθους, αλλα και της αφοσιωσης(Φροσυνη,Φροσί).

    ReplyDelete